Micro-learning:leren en ontwikkelenmet impact

We leven sinds de ontwikkeling van het internet in een tijdperk waarin een ongelooflijk grote hoeveelheid informatie sneller en beter toegankelijk is dan ooit tevoren, maar het lijkt erop alsof we nog niet goed weten hoe we dat ten volle voor het leren en ontwikkelen in organisaties kunnen benutten. Internet en laptops brachten ons sinds het begin van de jaren ’90 al een enorme stap verder in ons vermogen om informatie te zoeken en te krijgen. Net toen we daar een beetje aan gewend waren, kregen we mobiele telefoons en supersnelle netwerken tot onze beschikking. Daarmee kunnen we niet alleen tekst, maar ook videobeelden opvragen, op elk moment en waar we ook zijn!

En toch… veel van ons leren lijkt nog op het bekende ‘classroom’ leren dat gebaseerd is op leraar-leerling interactie en de klassieke manier van kennisoverdracht. Wij typeren die klassieke manier van leren als de combinatie van High Teach (didactiek, leerdoelen en leervormen) en High Touch (persoonlijk contact tussen docent/trainer en cursist). Een excellente training of opleiding heeft beide nodig, laat daar geen twijfel over bestaan. Beide elementen zullen ook in het moderne ‘leren’ van belang blijven. Maar … voor High Teach en High Touch heb je (veel) tijd en contactmomenten nodig. Tijd die steeds minder beschikbaar is. Overal waar wij komen ervaren wij de druk om korte(re) programma’s te ontwerpen en de werktijd van deelnemers zo min mogelijk te belasten.

Er komt nog een belangrijk gegeven bij: leren in de interactieve classroom brengt het geleerde nog niet (of te weinig) naar de werkplek. Voor werkelijke impact hebben we de transfer naar de werkplek nodig. Op beide fronten (tijdsefficiënt leren én effectieve transfer) kan de derde factor – High Tech – een belangrijke rol spelen.

High Tech is het benutten van e-technologie om het leren efficiënter en effectiever te maken. High Tech is geen vervanging van High Teach of High Touch, maar wel een waardevolle en krachtige aanvulling die in de juiste afstemming met Teach en Touch voor meer impact van onze leer- en ontwikkeltrajecten gaat zorgen.

Tijd om het leren en ontwikkelen naar dit tijdperk te brengen en High Tech leermethoden toe te voegen aan bestaande Teach en Touch methoden. We nemen je graag mee in deze ontwikkeling en dit nieuwe tijdperk waarin micro-leren en personalized leren de hoofdzaak gaan worden. Wat dat allemaal is – en waarom het zo belangrijk gaat worden – vertellen we in deze Wise-paper.

De technologie en het wijdverspreide gebruik van mobiele telefoons bieden enorme mogelijkheden voor leren en ook voor een nieuwe, speciale manier van leren: micro-leren! Bij micro-leren gaat het om leerstof (content) die overal en altijd toegankelijk is en in kleine hoeveelheden opgenomen kan worden. Twee aspecten daarvan lichten we eruit omdat ze van groot belang zijn.

De toename van het gebruik en de toename van het ‘vermogen’ van mobiele telefoons is enorm. Cijfers laten zien dat het bezit van een mobieltje dat van een laptop nu al verre overtreft – en dat wereldwijd. De ontwikkeling van mobiele netwerken gaat snel: 5G netwerken met nagenoeg onbeperkte mogelijkheden voor het direct afspelen van films, video’s en allerlei andere ‘content’ (informatie) maken dat mensen wereldwijd hun mobiel steeds vaker raadplegen. Kijk maar eens om je heen: mensen zitten te pas en te onpas op hun mobiel, in iedere pauze, in de bus, zelfs aan tafel in een restaurant (ook al wil je dat laatste niet …).

Die onbeperkte hoeveelheid korte momenten die mensen op hun mobiel doorbrengen leent zich voor micro-leren: twee of drie minuten bezig zijn met iets wat je wilt leren of wilt weten. Het is leren zonder je bewust te zijn van de tijd die je ervoor nodig hebt. We noemen het ook wel ‘learning bites’ of ‘snacks’, leren als tussendoortje. Toch is dat ongelooflijk effectief – volgens het gerenommeerde Journal of Applied Psychology zelfs 17% effectiever dan klassiek (klaslokaal) leren.

Die effectiviteit heeft veel te maken met het gegeven dat je de learning bites kort houdt en daarmee aansluit bij de opnamecapaciteit van de hersenen.
Een learning bite of snack duurt maximaal drie minuten en behandelt maar één onderwerp. Het sluit daarmee aan bij de menselijke neiging om (steeds sneller) afgeleid te zijn en de aandacht op iets anders te richten.

Micro-leren brengt het leren ook daar waar we het willen: op de werkplek, omdat de medewerker ter plekke kan vinden wat hij nodig heeft of wil weten. Het is de oplossing van het klassieke vraagstuk van transfer van het klaslokaal naar de werkplek. Maar micro-leren doet en kan meer.

Grote dingen komen in kleine stukjes, en dat geldt zeker voor micro-leren. Dat is ook nodig, want onze ‘span-of-attention’ wordt steeds kleiner. Bij de start van e-leren op laptops en computers zagen we nog veel programma’s die een grote hoeveelheid informatie in één keer aan de gebruiker voorschotelden. Zo maakten we ook onze programma’s (analoog aan de manier waarop we een klassieke training ontwikkelen): we stoppen alles wat een deelnemer moet weten en kunnen in één programma en bieden iedere deelnemer in één sessie precies hetzelfde in dezelfde volgorde aan. Gegeven wat we nu weten over ‘span-of-attention’ en ons beperkte vermogen om te focussen en te onthouden, is dat niet handig. We hebben een andere benadering nodig om onze content tot ons te nemen, te verwerken en vast te houden.

Micro-leren biedt gebruikers ‘just-in-time’ en ‘just-for-me’ leren, omdat de gebruiker zelf beslist wanneer en waar hij welke onderdelen uit de stof tot zich neemt. Door de ‘bite-size’ aanpak, krijgt hij precies genoeg. Just-in-time, just-for-me en just-enough zijn de kernwoorden die de kracht van micro-leren beschrijven. Een kleine hoeveelheid inhoud op het juiste moment en de juiste (werk)plek geeft ze de kennis of de opfrisser die ze direct in hun praktijk kunnen gebruiken.

Persoonlijk leren

Google en Amazon spenderen miljarden in research naar data en programma’s die onze voorkeuren tot op een hoogstpersoonlijk niveau in kaart weten te brengen. Op deze manier kunnen ze hun aanbod zo exact mogelijk op onze voorkeuren en behoeften af kunnen stemmen en wij – consumenten – meer gaan besteden. Waarom zou dat voor leren anders werken?

Micro-leren biedt de mogelijkheid om learning-bites precies af te stemmen op wat de gebruiker nodig heeft. Sterker, door quizjes en korte toetsen in te bouwen, kunnen we zien wat de gebruiker wel of nog niet beheerst en kunnen we het aanbod daarop afstemmen. We noemen dat Personalized-learning.

Dat alles is bedoeld om ervoor te zorgen dat de gebruiker precies krijgt wat hij nodig heeft en zo het informele leren leuker gaat vinden en vaker gaat opzoeken. Daarvoor is het belangrijk dat micro-leren zo interactief mogelijk is: bijvoorbeeld in de vorm van een quiz, een spelletje, een stelling waarop de gebruiker reageert en terugkrijgt hoe zijn antwoorden zich verhouden tot die van collega’s. Hoe meer interactie een learning-bite vraagt, hoe groter de kans dat de gebruiker betrokken blijft en onthoudt wat hij gezien heeft. Een uitdaging of spel betrekt gebruikers meer dan een leerdoel, vandaar dat games/spelletjes zo’n grote toekomst hebben in het leren.

De twee voorbeelden laten zien dat voor ‘social learning’ geen grote of dure platforms nodig zijn. Simpele, eenvoudig te bedienen apps zoals WhatsApp of Slack volstaan. Het voordeel is dat het apps betreft die deelnemers toch al op hun mobiel hebben staan en vaak gebruiken.
Wij werken veel met Zeggut*, een app die speciaal voor interactie in leersituaties ontworpen is. Aan de hand van korte vragen, stellingen, foto’s, videofragmenten of simpele opdrachten activeren we deelnemers op elk gewenst moment om met leerstof of een leeractiviteit bezig te zijn. Omdat de deelnemer bij elk antwoord ook een respons krijgt – bijvoorbeeld in welke mate zijn antwoord overeenstemt met dat van de rest van de groep deelnemers – creëren we een interactief platform waarmee we deelnemers verrassen en betrekken. We zetten deelnemers aan het denken over dilemma’s en vraagstukken en laten hen reflecteren in hun eigen (werk)context. We maken leren op deze wijze speels, verrassend en ‘sociaal.’
*Zeggut is ontworpen door onze multimedia partner Creapolis Media.

Wellicht dacht je tot nu toe dat ‘Mobile Learning’ hetzelfde was als klassiek E-learning, maar dan alleen op een kleiner scherm. Dat is dus niet zo. Belangrijkste verschil: de tijd die het een deelnemer kost om iets tot zich te nemen. E-learning programma’s duren gemiddeld tussen een kwartier en een uur. Dat is voor een mobiele toepassing veel te lang. Mobiel leren gaat in veel kortere tijdseenheden en is véél interactiever.